Vichar Charcha

(Discussion Forum) is a weekly column by Gursharan Singh which appeared in Punjab newspaper DeshSewak from 21 June 1998 to 18 December 2001 and for almost two and a half years, this discussion forum raised a wide variety of issues ranging from challenges of the left movements, implications of communal politics for people’s movements, anti-people state and the challenges of revolutionary transformation.
136 columns are presented here from Gursharan Singh’s personal collection. A number of clippings are marked in his own handwriting.

ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਦਾ ਰਣ ਖੇਤਰ

Year : 1998

ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸਿਧਾਂਤ

Year : 1998

ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਬਨਾਮ ਪੰਜਾਬੀ ਅਸਲ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ

Year : 1998

ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਤੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤਰੂੜੀਵਾਦ

Year : 1998

ਇੱਕ ਵਜ਼ੀਰ ਇੱਕ ਕਲਰਕ ਅਤੇ ਸਾਧਾਰਣ ਲੋਕ

Year : 1998

ਅਧਿਆਪਕ ਵਰਗ ਲਈ ਚੁਨੌਤੀਆਂ

Year : 1998

ਗ਼ਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝ

Year : 1998

ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ਿਕਰ

Year : 1998

ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਕਮਿਸ਼ਨ

Year : 1998

ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਸੰਕਟ

Year : 1998

ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਵਿਕਲਪ

Year : 1998

ਧਰਮ ਦੇ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀ ਪੜਚੋਲ

Year : 1998

ਇਮਾਨਦਾਰ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਪਹਿਰੇਦਾਰੀ ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਲੋੜਹੈ

Year : 1998

ਸਮਾਜਕ ਨਿਆਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਰਾਜਸੀ ਚੇਤਨਾ

Year : 1998

ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਸਫ਼ਰ

Year : 1998

ਗਦਰੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਮੇਲੇ ਦਾਸੁਨੇਹਾ

Year : 1998

ਸਮਾਜਕ ਬਰਾਬਰੀ ਲਈ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

Year : 1998

ਪੇਂਡੂ ਅਰਥਚਾਰੇ ਦਾ ਸਮਾਜਕਯਥਾਰਥ

Year : 1998

ਆਰਥਕ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ 

Year : 1998

ਕੰਢੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਮੇਟੀ

Year : 1998

300 ਸਾਲਾ ਉਤਸਵ

Year : 1998

ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਖੁਦਖੁਸ਼ੀਆਂ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਫਿਜ਼ੂਲ ਖਰਚੀਆਂ

Year : 1998

ਦੇਸ਼ਭਗਤ ਕੌਣ ਹੈ

Year : 1998

ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

Year : 1998

ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਦੀ ਲੋੜ

Year : 1998

ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ 

Year : 1998

ਮੁੱਖ ਰਾਜਸੀ ਏਜੰਡਾ

Year : 1999

ਸਿੱਖ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀਘਚੋਲੇ ਦੀ ਸਿਆਸਤ

Year : 1999

ਵੱਡਿਆਂ ਦੇ ਕਾਕੇ

Year : 1999

ਖੱਬੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੀਸਾਂਝ

Year : 1999

ਸਰਕਾਰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਫਰਜ਼

Year : 1999

ਧਰਮ ਆਧਾਰਤ ਸਿਆਸਤ

Year : 1999

ਧਰਮਅਤੇ ਧਰਮ ਆਧਾਰਤ ਸਿਆਸਤ

Year : 1999

ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ 

Year : 1999

ਸਾਹਿਤ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤ

Year : 1999

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਮੁਲਕ ਦੇ ਮਸਲੇ ਅਤੇ ਅਫ਼ਸ਼ਰਸ਼ਾਹੀ

Year : 1999

1999 ਦੀ ਵਿਸਾਖੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ

Year : 1999

ਸਮਾਜਕ ਨਿਆਂ ਲਈ ਫ਼ੋਰਮ

Year : 1999

ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਲਈ ਲੇਖਕਾਂ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼

Year : 1999

ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ

Year : 1999

ਇੱਕ ਨਾਟਕ ਦਾ ਜਨਮ

Year : 1999

ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਸੰਘ

Year : 1999

ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਲੇਖਕ ਲਹਿਰ

Year : 1999

ਵਿਗੜੇ ਕਾਕੇ ਤੇ ਨਿਜ਼ਾਮ

Year : 1999

ਸਾਡੇ ਵੀ ਕੁਝ ਮੁੱਦੇ ਹਨ

Year : 1999

ਸਾਡਾ ਕੁਝ ਪੁੱਛਣ ਦਾ ਹੱਕ ਬਣਦਾ ਹੈ

Year : 1999

ਆਈ.ਏ.ਐੱਸ. ਇਮਤਿਹਾਨ ਬਨਾਮ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀਹਾਕਮ

Year : 1999

ਸ਼ਹਿਰੀ ਘਰ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਦੀ ਥਾਂ

Year : 1999

ਗ਼ਰੀਬ ਦੁਸ਼ਮਣ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦਾ ਹੈ

Year : 1999

ਸਾਥੀਪ੍ਰਦੁਮਣ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਬੁਢਾਪਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ

Year : 1999

ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਾਨਫਰੰਸ

Year : 1999

ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਭਾਗ 1

Year : 1999

ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਭਾਗ2

Year : 1999

ਚੋਣ ਐਲਾਨਨਾਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ

Year : 1999

ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲੇਮੀਂਹ ਵਿੱਚ ਹੀਡੁੱਬ ਗਏ

Year : 1999

ਮਸਲਿਆਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ

Year : 1999

ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਮੌਕੇ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ

Year : 1999

ਲੋਕ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

Year : 1999

ਮੈਂ ਇਹ ਤਾਂਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਸੀ

Year : 1999

ਰੇਲ ਹਾਦਸੇ ਤੇ ਲੋਕ ਸਿਆਸਤ

Year : 1999

ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਤਰਕ ਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਪੁਲਸ

Year : 1999

ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਖਾਲੀ ਹੈ

Year : 1999

ਦਹਿਕਦੇ ਅੰਗਾਰਾਂ ਉੱਤੇਸੌਂਦੇ ਰਹੇ ਨੇ ਲੋਕ

Year : 1999

ਸਮਾਜਕ ਇਨਸਾਫ਼ ਲਈ ਜਨ ਸੇਵਕ ਲਹਿਰ

Year : 1999

ਫੌਜਵਿੱਚ ਅਰਦਲੀ ਦੀ ਸੰਸਥਾ

Year : 1999

ਚੋਣਵੇ ਲੋਕ-ਪੱਖੀ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਦਾਇਰਾ’

Year : 1999

ਮਨੁੱਖੀ ਸੋਚ ਲਈ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

Year : 1999

ਸਮਾਜਕ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਸਾਹਿਤ

Year : 1999

ਸਮਾਜਕ ਮਸਲਿਆਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੈੱਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

Year : 1999

ਲੋਕ ਪੱਖੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਲੋਕ

Year : 1999

ਕੇਂਦਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕ ਸਭਾ ਦੀ ਚੋਣ

Year : 1999

ਸਮਾਜਕ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਲੇਖਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਭਾਗ 1

Year : 1999

ਸਮਾਜਕ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਲੇਖਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਭਾਗ 2

Year : 1999

ਸਮਾਜਕ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਲੇਖਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਭਾਗ 3

Year : 1999

ਸਾਨੂੰ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਦੋਸਤੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ

Year : 1999

ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਪੈਗਾਮ – ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕਰੀਏ

Year : 2000

ਮਹਾਂਸ਼ਵੇਤਾ ਦੇਵੀ – ਸਹਿਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਫ਼ਿਕਰਮੰਦੀ ਦਾ ਮਸਲਾ

Year : 2000

ਪੰਜਾਬ ਕਲਾ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦਾ ਸੰਕਟ

Year : 2000

ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ

Year : 2000

ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਤੋਂ ਡਰੋ

Year : 2000

ਚਿੰਤਕਾਂ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵੇਲਾ

Year : 2000

ਅਗਾਹਾਂ-ਵਧੂ ਲਹਿਰ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ

Year : 2000

ਨਿੱਕਰ ਸ਼ਕਤੀ

Year : 2000

ਸਾਧਾਰਣ ਬੰਦੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਸਾਜ਼ਿਸ਼

Year : 2000

ਜੋਗਿੰਦਰ ਬਾਹਰਲਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ

Year : 2000

ਪੰਜਾਬ ਕਲਾ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀਗੱਲ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਕਰਨੀ ਬਣਦੀ ਹੈ

Year : 2000

ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਲੋੜ

Year : 2000

ਕਵੀ ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਨੂੰ ਸਲਾਮ

Year : 2000

23ਮਾਰਚ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਲਾਲ ਸਲਾਮ

Year : 2000

ਪ੍ਰੀਤਲੜੀ ਦਾ ਵਿਸਾਖੀ ਅੰਕ

Year : 2000

ਸਰਮਾਏਦਾਰੀਆਰਥਕਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਆਰਥਕਤਾ

Year : 2000

ਇਹ ਫ਼ਿਕਰ ਸਾਡਾ ਹੈ

Year : 2000

ਬੀਬੀ ਜਗੀਰ ਕੌਰ ਅਤੇਹੋਰਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ

Year : 2000

ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਦਭਾਵਨਾ ਫੇਰੀ

Year : 2000

ਔਰਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜ

Year : 2000

 ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ

Year : 2000

ਬਹੁਤਅੰਧੇਰਾ ਹੈ ਚਿਰਾਗ ਬਨ ਕੇ ਜਲੋ

Year : 2000

ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦਾ ਨਿਘਾਰ

Year : 2000

ਚੁਹਾਦੌੜ ਵਿੱਚ ਪਏ ਵਿਦਿਆਰਥੀ

Year : 2000

ਸਾਹਿਤਕ ਚਿੰਤਨ ਵਾਸਤੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਲੋੜ

Year : 2000

ਇਨਕਲਾਬੀ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਸੋਚ ਨੂੰ ਪ੍ਰਚੰਡਕੀਤਾ ਜਾਵੇ

Year : 2000

ਰਾਜਸੀ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਦੀ ਜਾਚ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਤਾ 

Year : 2000

ਅਵਾਮੀ ਕਲਾ ਦੀ ਪਛਾਣ

Year : 2000

ਸਮਾਜਕਬਰਾਬਰੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਉੱਤਮ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ

Year : 2000

ਵਿਰਸੇ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ

Year : 2000

ਸਮਾਜ ਸਿਆਸਤ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ

Year : 2000

ਅਸੀਂ ਲੜਨੀ ਹੈ ਹਾਲੇ ਉਹ ਜੰਗ

Year : 2000

ਔਰਤ ਨਾਟਕ ਮੇਲਾ

Year : 2000

ਔਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਹੂਕ

Year : 2000

ਇਨਕਲਾਬੀ ਯੋਧੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੁਸਾਂਝ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ

Year : 2000

ਭਗਤਸਿੰਘ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਫਰਜ਼

Year : 2000

ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ

Year : 2000

ਸਮਾਜ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸਵਾਲ

Year : 2000

21ਵੀਂ ਸਦੀਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਟੀਚਾ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਸਮਾਜ

Year : 2000

ਦੁਰਪ੍ਰਬੰਧ ਦੁਰਪ੍ਰਬੰਧ ਦੁਰਪ੍ਰਬੰਧ ਦੁਰਪ੍ਰਬੰਧ

Year : 2000

ਲੋੜ ਹੈ ਗਲਤ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਨਿਜਾਤ ਪਾਈਏ

Year : 2000

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਤਮ-ਹੱਤਿਆਵਾਂ

Year : 2000

ਦਲਿਤ ਮਸਲੇ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਮੇਲਣ

Year : 2000

ਦਲਿਤ ਸਮੱਸਿਆ ਹੱਲ ਦੀ ਸੇਧ ਕੀਹ ਹੋਵੇ

Year : 2000

ਸੰਸਾਰੀਕਰਣਉਦਾਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਨਿਜੀਕਰਨ

Year : 2000

ਕਚਹਿਰੀਆਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

Year : 2000

ਚੀਨ ਅਤੇ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਆਰਥਕ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਫ਼ਰਕ

Year : 2000

ਬਾਬਾ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਬਿਲਗਾ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਮੇਰਾ ਵਤਨ’

Year : 2000

ਵਪਾਰਕ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਭਾਗ 1

Year : 2000

ਵਪਾਰਕ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਭਾਗ 1

Year : 2000

ਵਪਾਰਕ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਭਾਗ 1

Year : 2000

ਪਰਮਿੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਮੇਰੀਮਾਰਫ਼ਤ’ ਪੜ੍ਹਦੇ...

Year : 2001

ਇਹ ਜੰਗ ਅਸੀਂ ਹੀ ਲੜਨੀ ਹੈ

Year : 2001

ਗੁਜਰਾਤ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਦਾ ਕੰਮ

Year : 2001

ਇਹ ਦੌਲਤ ਆਈ ਕਿੱਥੋਂ

Year : 2001

ਬੁਨਿਆਦੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਜਰੂਰੀ

Year : 2001

ਹੋਰ ਹੁਣ ਸਹਿਣਾ ਨਹੀਂ

Year : 2001

ਸਮਾਜਕ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਚੇਤਨਾ ਲਹਿਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

Year : 2001

ਜਿਉਣ ਦੀਆਂ ਆਧੁਨਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰੋ

Year : 2001

ਕੇਂਦਰੀ ਮੁੱਦਾ ਬਣੇ ‘ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀ ਤਬਦੀਲੀ’

Year : 2001

ਵਾਹ ਓਏ ਤੁਹਾਡੇ ਚੋਜ

Year : 2001